یەکێک لەو پرسە شارستانییە گرنگانەی کە بە ڕای شارەزایان و لێکۆڵەرەوان پەیوەندییەکی جومگەیی و هەستیاری هەیە بە فەرهەنگ و شێوازی ژیان و دنیابینی کۆمەڵگەو نەتەوەیەکی دیاریکراوەوە پردی بە ستانداردکردنی زمانی نوسین و ئاخاوتن و زمانی فەرمییە. هاوکات پاراستنی زمان لەلایەن نەتەوەیەک کە بە درێژایی مێژوو هەوڵدراوە مێژوو و زمان و فەرهەنگی لەناوببرێت تێکڕا لەبەردەم سەرلەبەری ئەو فشارو هەڵمەتە مەترسیدارانەی سەرکوتکردن و دیکتاتۆرییەت و زەبروزەنگدابووە. سەرئەنجام گەشەپێدان و هەوڵی دروستکردنی زمانی ستاندارد لەو خەمە شارستانی و مرۆییەوە سەرچاوە دەگرێت کە مرۆڤایەتی بە هەمەڕەنگی و دنیابینییە جیاوازەکانیانەوە جوانن.
هاوکات ئایا تا ئەم سەروختە هاودەنگییەکی رژد هەیە بۆ کارکردن لەسەر ئەو پڕۆژە ئاکادیمی و شارستانییانە بۆ برەودان بەو کڵێشەسازییە شارستانییە بۆ بەرجەستەکردنی کرداریانەی سەرجەم ئەو هەوڵانە.
سەبارەت بەو پرسە ئاسۆ جەبار لە بەشی کوردی دەنگی ئەمریکا وتووێژێکی لەگەڵ مامۆستای زانکۆ و پسپۆری زانستی زمان دکتۆر محەمەد مەحوی سازداوە.
دکتۆر محەمەد مەحوی دەڵێت " ئەگەر زمانی ستاندارد نەبێت واتە زمانی خوێندن نیە. ئەو زمانەی ئێستای ئێمە لەخوێندندا و لە قۆناغەکانی خوێندن بەتایبەتی قۆناغی بنەڕەتی و دوابنەڕتیدا و لەخوێندنی زمان و وێژەی کوردیدا لەگەڵ زمانی نوسین و خوێندنەوەی زانستەکان زمانێکە دوورە لە زمانی ستانداردەوە"
هەروەها دەڵێت "مەترسی لە ستانداربوونی زماندا نییە، مەترسی لەوەدایە کە ئێمە پسپۆری تەواوەتیمان نەبێت بۆئەوەی زمانەکە بکات بە ستاندارد"
فەرمون لەگەڵ تەواوی وتووێژەکە....