Accessibility links

ئاڵدار خەلیل: وەک فشارێک لەسەر ئەمریکا تورکیا هەوڵدەدات جارێکی تر داعش لەناوچەکانی باکوری سوریا بڵاوبکاتەوە


 ئاڵدار خەلیل هاوسەرۆکی دەستەی بەڕێوەبردنی تەڤدەم
ئاڵدار خەلیل هاوسەرۆکی دەستەی بەڕێوەبردنی تەڤدەم

له‌میانه‌ی وتووێژێكی ژیار محمه‌د له‌به‌شی كوردی ده‌نگی ئه‌مریكا له‌گه‌ڵ ئاڵدار خه‌لیل به‌رپرسی مه‌كته‌بی دیبلۆماسی بزوتنه‌وه‌ی كۆمه‌ڵگای دیموكراتی( ته‌ڤده‌م )ده‌ڵێت" وه‌ك فشارێك له‌سه‌ر هاوپه‌یمانان به‌تایبه‌ت ئه‌مریكا توركیا هه‌وڵده‌دات جارێكی تر داعش له‌ باكوری سوریا و ناوچه‌ كوردییه‌كان بڵاوبكاته‌وه‌ ئه‌م فشاره‌ش بۆ ئه‌وه‌یه‌ تا ئه‌مریكا ڕێكەوتن له‌گڵ توركیا بكات، هه‌روه‌ها ده‌شڵێت" توركیا نه‌ك ده‌ست وه‌رده‌داته‌ كاروباری ناوخۆی سوریا و ڕێگره‌ له‌به‌رده‌م ده‌ستورێكی دیموكراسی بۆ سوریا و دژی كورده‌ بەڵكو ته‌نانه‌ت ئاواره‌ سورییه‌كانیش له‌ناوخۆی سوریا و سه‌رسنوره‌كانی سوریا وه‌ك بارمته‌ و بازرگانی به‌كارده‌هێنێت به‌ڵام وڵاتانی هاوپه‌یمانان ئه‌گه‌رچی به‌مه‌ ده‌زانن به‌ڵام نایه‌نه‌وێت توركیا له‌خۆیان بڕه‌نجێنن، هه‌روه‌ها ئه‌وه‌ش باس ده‌كات، هاوكاریییه‌كانی هاوپه‌یمانان و ئه‌مریكا بۆ كورده‌كانی سوریا و باكوری سوریا به‌رده‌وامه‌، ڕاشیدەگەیەنێت" پڕۆژەی کورد لەباکوری سوریا بۆ دوای داعش بەردەوامە و درێژەی هەیە."

ئاڵدار خه‌لیل له‌سه‌ره‌تای وتووێژه‌كه‌دا له‌وه‌ڵامی ئه‌و پرسیاره‌ی له‌دوای ئازادكردنی قه‌شه‌ ئه‌مریكیه‌كه‌ توركیا هه‌وڵده‌دات له‌گه‌ڵ ئه‌مریكا ڕێك بكه‌وێت، بۆ ئەمەش فشار لە ڕۆژهەڵاتی فورات و مەنبیج دەکات، ئایا تا چەند هەست بەوهەوڵە دەکرێت و ڕاستە؟

ئاڵدار خلیل وتی" تورکیا دەسەڵاتی کوردەکان لەباکوری سوریا قبوڵ ناکات بۆیە سەرەڕای ئەوەی هەندێک لەو ناوچانەی داگیرکردووە هاوکات هەوڵدەدات جارێکی تر داعش لەو ناوچانە( هەرێمی باکوری سوریا) بڵاوبکاتەوە بۆیە فشارەکە نەک تەنها بۆ ڕۆژئاوای فورات و مەنبیجە بەڵکو بۆ ڕۆژهەڵاتی فوراتیشە تا بگاتە ڕێکەوتنێک لەگەڵ ئەمریکا دەست وەرده‌داتە سوریا، وە دژی سیستمی دیموكراتیه‌ هه‌ر له‌به‌ر ئه‌وه‌شه‌ خاكی سوریا داگیر ده‌كات و ده‌ست وه‌رده‌داته‌ كاروباری ناوخۆیی سوریا تا دۆخی ناوخۆیی سوریا خراپتر بكات ئێمه‌ ناتوانین بڵێین دۆخه‌كه‌ ده‌گاته‌ كوێ؟ وه‌ ئه‌م ده‌ستخستنه‌ ناو كاروباری ناوخۆییه‌ی توركیا به‌ره‌و كوێ ده‌ڕوات به‌ڵام ئه‌وه‌ی ده‌زانین ئەم دەستوەردانەی تورکیا لەسوریا كارێكی ناڕەوایە."

سەبارەت بەوەی ئایا وڵاتانی هاوپەیمانی دژ بەداعش ئاگاداری ئەو هەوڵەی تورکیا هەن کە بەپێی وتەکانی خۆت "هەوڵی بڵاوەپێکردنی داعش دەداتەوە جارێکی تر لەناوچەکانی باکوری سوریا"؟

ئاڵدار خەلیل وتی" هەموو وڵاتە هاوپەیمانەکان بەو هەوڵەی تورکیا دەزانن بەڵام نایەنەوێت تورکیا"عاجز" بکەن تا پەرچەکرداری نەبێت ، توركیا ئاواره‌كانی سوریا به‌بارمته‌ ده‌گرێت و بازرگانیان پێوه‌ ده‌كات له‌بازاڕه‌كاندا هه‌ندێك له‌و ئاوارانه‌ له‌ده‌وروبه‌ری سوریان وه‌ هه‌ندێكیشیان له‌ سه‌رسنوری سوریان و ئه‌وه‌ی كاریگه‌ری له‌سه‌ر ئاواره‌كانی سوریا له‌ سه‌ر سنوری هه‌یه‌ هه‌ر توركیایه‌، وە توركیا له‌چه‌ندین ناوچه‌ بونی هه‌یه‌ ئێستا ئه‌و ناوچان لەدەست تورکیادان له‌وانه‌( عەفرین و جەرابلوس و ئیدلیب..) واتە چەندین ناوچەی گرنگی سوریا لەدەست تورکیادان بەوهۆیەوە نە ئەمریکا نە وڵاتانی تر نایەنەوێت تورکیا بڕەنجێن جگە لەوەی چەندین گروپی چەکداری ڕادیكاڵی گرێدراوی تورکیا لەناو سوریادا هەن پشتیوانیان ده‌كات، هەروەها توركیا دژ به‌ یاسا نێوده‌وڵه‌تیه‌كان هه‌نگاوی ناوه‌ له‌وانه‌ بڕیاره‌كانی جنێف وه‌ هه‌روه‌ها ئه‌و ده‌ستوره‌ دیموكراسیه‌ی ده‌ویسترێت بۆ سوریا دابنرێت به‌ڵام توركیا دژی ده‌وه‌ستێته‌وه‌ بۆیه‌ به‌پێی ئه‌و دۆخه‌ی كه‌ ئێستا هه‌یه‌ وادیاره‌ ئه‌مریكا و هاوپه‌یمانان به‌رامبه‌ر توركیا هه‌ستیارن و نایانه‌وێت لێیان دور بكه‌وێته‌وه‌ واتە تورکیا ڕۆڵێکی خراپ دەگێڕێت کە ڕێگرە لەبەردەم سیستمێکی دیموکراسی بۆ سوریا و قبوڵی ناکات."

وتیشی" تا ئێستا خەباتی ئێـمە دژ بەداعش بەردەوامە، وە پڕۆژەی ئێـمە بۆ دوای داعشیش بەردەوامە کە بریتیە لە پڕۆژه‌ی دیموكراسی ، پڕۆژه‌ی به‌دیهێنانی برایه‌تی گه‌لانی سوریا بەدیهێنانی سیستمێکی دیموکراتی، ئەو پڕۆژە دیموکراتیەی ئێـمە بەتەنها بۆ کورد نیە بەڵکو بۆ عەرەب و سریان و ئاشوری سەرجەم پێکهاتەکانی سوریایە چۆن دەخوازین کەڕێز لەزمان و کلتوری کوردی بگیرێت بەهەمان شێوە بۆ پێکهاتەکانی دیکەش هەمان هیوامان هەیە، وەدەخوازین پاشەڕۆژی سوریا پاشەڕۆژێکی دیموکراتی بێت بۆ هەموو گەلانی سوریا بە پێکهاتە جیاوازەکانیەوە."

وتیشی" خەبات بەردەوامە هاوکاری هاوپەیمانانیش بۆ هێزە کوردییەکان بەردەوامە چونکە ڕێکەوتنی ئێـمە بەتەنها دژی داعش نەبوو بەڵکو بۆ چارەسەرکردنی دۆخەکە ڕێکەوتنمان کردووە."

له‌باره‌ی هاوكارییه‌كانی ئه‌مریكا بۆ كورده‌كانی سوریا؟ به‌رپرسی په‌یوه‌ندییه‌ دیبلۆماسیه‌كانی ته‌ڤده‌م(ئاڵدار خه‌لیل ) وتی" تا ئێستاش پەیوەندی و هاوکارییەکانی ئەمریکا بۆ ئێـمە بەردەوامە لەم ماوەیەدا هەندێک ڕایەداری ئەمریکا لەباکوری سوریا بوون بۆ گفتوگۆکردن، ئه‌وه‌ی تا ئێستا دیاره‌ ئه‌وه‌یه‌ ئه‌مریكا شتێكی پێچه‌وانه‌ی ڕێكه‌وتنه‌كانی نه‌كردووه‌ كه‌هه‌یه‌، ئه‌وه‌ی كه‌ ئێمه‌ ده‌خوازین له‌ ئه‌مریكا ئه‌وه‌یه‌ كه‌ بۆ به‌دیهێنانی سوریایه‌كی دیموكرات هاوكارییه‌كانی به‌رده‌وام بێت وه‌ تا ئێستا، ئەوان (ئه‌مریكا) هاوکار و پشتیوانن بۆ پێشختنی پڕۆژەی چارەسەر بۆ سوریا و مافەکانی کورد و گەلانی سوریا."

لەوتەکانیدا ئاڵدار خەلیل چەندین جار دەستەواژەی باکوری سوریای بەکارهێنا سەبارەت بەوەی بۆچی دەستەواژەی باکوری سوریا بەکاردەهێنن؟ لەکاتێکدا کوردەکان دەڵێن " ڕۆژئاوای کوردستان" ؟ بەرپرسی مەکتەبی یەکینەی دیبلۆماسی تەڤگەری جڤاتی دیموکراتی وتی" ئێمە کەدەڵێین باکوری سوریا مەبەستمان تەنها کورد و هەرێمە کوردیەکە نیە ، ڕۆژئاوای کوردستان واتە هی کورد، بەڵام باکوری سوریا نەتەوەکانی تر و شوێنەکانی تریش دەگرێتەوە کە کوردی لێ نیە واتە کەدەڵێین باکوری سوریا واتە بەتەنها باسی کورد و هەرێمە کوردیەکە ناکەین."

please wait

No media source currently available

0:00 0:08:15 0:00

XS
SM
MD
LG