ئەمڕۆ پێنجشەممە 11ی مانگی حەوتی 2024، شاندێکی باڵای ئەمنی عێراق بە سەرۆکایەتی ڕاوێژکاری ئاسایشی نیشتمانی عێراق بە مەبەستی تاوتوێکردن و "یەکهەڵوێستی" دژ بە لەشکرکێشی تورکیا بۆ سەر خاکی هەرێمی کوردستان گەیشتنە هەولێر و لەگەڵ سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان کۆبوونەوە.
لە دوای کۆبوونەوەکەش میدیای سەرۆکایەتی حکومەتی هەرێمی کوردستان بڵاویکردەوە کە مەسرور بارزانی سەرۆکوەزیرانی هەرێم، پێشوازی لە قاسم ئەعرەجی ڕاوێژکاری ئاسایشی نیشتمانی عێراق کردووە.
لە ناوەڕۆکی ڕاگەیەندراوەکە هاتووە لە کۆبوونەوەی هەردولادا بیروڕا لە بارەی دوایین گۆڕانکاری و پەرەسەندنەکانی بارودۆخی ئەمنی عێراق بە گشتی ئاڵوگۆڕی پێکراوە و جەخت لە پەرەپێدانی هاریکاری و هەماهەنگیی نێوان حکومەتی هەرێمی کوردستان و حکومەتی فیدراڵ بۆ ڕووبەڕوو بوونەوەی مەترسی و هەڕەشەکانی تیرۆر و پاراستنی ئاسایش و سەقامگیری ناوچە سنورییەکان کراوەتەوە.
لە بەشێکی دیکەی ڕاگەیەندراوەکەی حکومەتەدا هاتووە،" لە تەوەری دیکەی کۆبوونەوەکە، هەردولا هاوڕابوونە لەسەر گرنگی جێبەجێکردنی ڕێکەوتننانەی شەنگال و ئاسایکردنەوەی دۆخی دەڤەرەکە.
سەرچاوەیەکی ئاگادار لە هاتنی شاندە ئەمنیەکەی عێراق بۆ هەولێر ئەوەی بە دەنگی ئەمەریکا وت،" ئامانجی شاندەکە وەرگرتنی هەڵوێستی حکومەتی هەرێمی کوردستانە بۆ ئەوەی بتوانرێت بە یەک هەڵوستی و بە خێرای کار لەسەر ڕاگرتنی لەشکرکێشی سوپای تورکیا بکرێت بۆ ناو خاکی کوردستان."
ڕۆژی چوارشەممە 10ی مانگی حەوتی 2024، ئەنجومەنی وزاری ئاسایشی نیشتمانی عێراق کۆبووەوە و هێرشەکانی تورکیای بۆ نێو خاکی عێراق و هەرێمی کوردستانی ڕەتکرەوە و لە ڕاگەیەندراوێکدا ڕایگەیاند،" دەبێت تورکیا ڕەچاوی دراوسێیەتی باش و مامەڵەی دیپلۆماسی لەگەڵ عێراقدا بکات لە هەر بابەتێکی ئەمنی هاو هەمەنگی بکات."
هەر لە کۆبوونەوەکە سەرۆکوەزیرانی عێراق محەمەد شیاع سودانی، شاندی ئەمنی ڕاسپارد سەردانی هەرێمی کوردستان بکەن بەمەبەستی یەکهەڵوێستی.
بە بڕوای چاودێرانی سیاسی، عێراق بۆ ئەوەی بتوانێت لەشکرکێشی سوپای تورکیا بۆ ناو خاکەکەی ڕابگرێت پێویستە لە ئاستی نێودەوڵەتی کار بکات، ئەگینا دۆخەکە زیاتر ئاڵۆزدەبێت و خەڵکێکی زۆر زیانی بەردەکەوێت.
مەریوان فەتاح چاودێری سیاسی بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،" چەند ڕێکارێک هەیە بۆ ڕاگرتنی ئەو هێزەی تورکیا، لەوانە عێراق و ئەمەریکا ڕێکەوتنیان هەیە کە لە 30 بەند پێکهاتووە و لە بەندی 27 دا بەڕوونی باس لەوەکراوە کە هەرکات سیادەی عێراق کەوتە مەترسیەوە، ئەوە ئەمەریکا ئامادەیە بە شێوەی بەرفراوان پاڵپشتی بکات، بۆیە دەتوانێت سود لەو ڕێکەوتنە وەربگرێت لەلایەکی دیکە پەنا بردنە بەر ڕێکارە نێودەوڵەتیەکان و دادگا نێودەوڵەتیەکان دەتوانێت ئەو هەنگاوانەی تورکیا ڕابگرێت."
وتیشی،" کاتی ئەوەیە حکومەتی هەرێمی کوردستان پێداچوونەوە بە خۆیدا بکات و حزب و لایەنە سیاسیەکانیش کۆبوونەوەیەکی هاوبەش بکەن بە مەبەستی چارەسەری ئەم دۆخە، چونکە دواجار شەڕ بەرۆکی کوردستان بگرێتەوە ماڵوێرانی و دەربەردەری بۆ تاکی کوردی لێدەکەوێتەوە."
تورکیا لە ڕۆژی 15 ی مانگی شەشی 2024ەوە، ئۆپەراسیۆنی سەربازی زەمینی نوێی لە ناو خاکی هەرێمی کوردستان دەستپێکردووە بەپاساوی لێدان لە بنکە و بارەگانی هێزەکانی پەکەکە، ئۆپەراسیۆنە نوێیەکە ناوچەکانی پارێزگای دهۆکی گرتووەتەوە.
بەپێی ڕاگەیەنراوێکی ڕێکخراوی سی پی تی ئەمەریکی، تورکیا لەسەرەتای دەستپێکردنی ئۆپەراسیۆنە نوێیەکەوە 238 بۆردومان و هێرشی ئەنجامداوە و زۆربەی هێرشەکان کراونەتە سەر ناوچە جیاجیاکانی سنوری پارێزگای دهۆک.
لیوا محەمەد سابیر، شارەزای سەربازی بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند،" هەر وڵاتێک بیەوێت بچێتە ناو خاکی وڵاتێکی دیکەوە من بە داگیرکاری دەزانم، بۆیە هیچ بیانوویەک نیە بۆ سوپای تورکیا کە بێتە ناو خاکی هەرێمی کوردستانەوە، جا مەبەستەکەی مەترسیەکانی پەکەکە بێت یاخود پاراستنی سنورەکانی یان هەر هۆیەکی دیکە بیەوێت بنکە و بارەگا لەناو خاکی وڵاتێکی دیکە دروست بکات ئەمە پێی دەوترێت داگیرکار، لەگەڵ ئەوەشدا پەکەکە پێویستە لە دەرەوەی خاکی هەرێم بێت و بووەتە سەر ئێشە بۆ حکومەتی هەرێمیش."
وتیشی،" ئەم لەشکرکێشیە دەبێت ڕابگیرێت، چونکە نە خەڵکەکە و نەحکومەتیش لەگەڵیدا نیە، بەڵام حکومەتی هەرێم لەبەر ئەوەی توانای نیە بکەوێتە ملمڵانی لەگەڵ وڵاتان دەبێت هەوڵبدات بەڕێگای گفتوگۆ چارەسەری بکات لەگەڵ حکومەتی عێراقی، لەگەڵ ئەوەشدا ناکۆکی نێوان پارتی و یەکێتی یەکێکی دیکەیە لە گرفتەکانە بۆ لاوازکردنی حکومەت کە نەتوانێت بە یەک هەڵوێستی ڕایی خۆی بڵێت."
زۆریەک لە لایەنە سیاسیەکانی هەرێمی کوردستان دژی ئەو لەشکرکێشیەی سوپای تورکیان بۆ ناو خاکی هەرێمی کوردستان و بە مەترسی گەورەی دەزانن بۆ سەر تەواوی دانیشتوانی ناوچە سنورییەکان و شکاندنی سیادەی حکومەتی عێراق و هەرێمی کوردستان.
مەریوان فەتاح چاودێری سیاسی ئەوەشی بە دەنگی ئەمەریکا وت،" هاتنە ژوورەوەی سوپای تورکیا بۆ ناو خاکی عێراق بە ڕاستی زەنگیکی مەترسیدارە، چونکە نازانرێت ئەم هێزە تا کەی دەمێنێتەوە، هەروەها نازانرێت تا چەند کیلۆمەتر داخڵی ئەم خاکە دەبێت، ئەمەش شکاندی سیادەی دەوڵەتێکە وەکو عێراق بەگشتی لەگەڵ ئەوەشدا شکاندنی حکومەتی هەرێمی کوردستانە بە تایبەت."
وتیشی،" هۆکارەکە ئەوەیە بەم هاتنە ژوورەوەیە وەک باس دەکریت 50 کیلۆمەتر داخڵی وڵاتەکە دەبێت، ئەوەش دەبێتە هۆی وێرانکاریەکی گەورە و شەرێکی گەورە لەو ناوچانەدا دروست دەکات و دانیشتوانی نزیکەی هەزار گوند ئاوارە دەبن، لەگەڵ لە لەناوچونی ڕوبەرێکی زۆری دارستان و سەوزای."