لەکاتێکدا ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ئامادەکاری دەکات بۆ گفتووگۆکردن لەسەر پرۆژەیاسای بودجەی ساڵی 2021، بەڵام تا ئێستا ڕێککەوتنی یەکلایی کەرەوە لەنێوان هەرێم و بەغدا سەبارەت بە پشکە بودجەی هەرێم ئەنجام نەدراوە، بۆیە چاوەڕوان دەکرێت لەنێو پەرلەمان "مشتومڕی قورس" ڕووبدات.
کردنەوەی "گرێ کوێرە"ی نێوان هەرێم و بەغدا، پێویستی بەوە هەیە کە لەسەر سێ ئاست کاری لەسەر بکرێت، ئاستی تەکنیکی، ئاستی سیاسی و ڕاگەیاندن، بەڵام تا ئێستا تەنها وەفدێک بە سەرۆکایەتی قوباد تاڵەبانی ڕۆیشتووەتە بەغدا، کە ئەندامانی تیمەکەی زیاتر تەکنیکی بوون، ئەمەش بەوتەی بەرپرسانی هەرێم.
هەرچەندە کاتێکی کەم لەبەردەم هەرێمدایە بۆ ڕێککەوتن لەگەڵ بەغدا و دەربازکردنی پشکە بودجەکەی لەمەترسی، بەڵام تا ئێستا هیچ وەفدێکی باڵای سیاسی لەهەرێمەوە بۆ ڕێککەوتنی یەکلایی کەرەوە نەچووەتە بەغدا و هیچ وادەیەکیش بۆ سەردانی وەفدێکی لەو شێوەیە دیارینەکراوە.
فازڵ نەبی، بریکاری پێشووی وەزارەتی دارایی عێراق لە پشکی پارتی دیموکراتی کوردستان، پێیوایە لەکاتی گفتووگۆکردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقدا لەسەر پرۆژە یاسای بودجەی ساڵی 2021، کێشەی گەورە دروست دەبێت لەسەر پشکە بودجەی هەرێم.
فازڵ نەبی، دەڵێت"گەر هەرێم فریا نەکەوێت و پێش پەسەندکردنی بودجە، وەفدێکی باڵای سیاسی بۆ ڕێککەوتن نەڕواتە بەغدا، کێشەی گەورە لەلایەن پەرلەمانتارانەوە بۆ پشکی هەرێم دروست دەکرێت."
بەپێی بەدواداچوونەکانی دەنگی ئەمەریکا، وەفدەکەی هەرێم بەسەرۆکایەتی جێگری سەرۆکی حکومەت کە ڕۆیشتووەتە بەغدا، ئەو بڕوایەی لا دروست بووە، کە دەبێت لەسەر سێ ئاست کار بۆ هێوکردنەوەی پەیوەندیەکانی نێوان هەرێم و بەغدا بکرێت، کە بریتین لە: ئاستی تەکنیکی، سیاسی و ڕاگەیاندن.
هەرچەندە ئەو وەفدەی ڕۆیشتە بەغدا بەشێکی زۆر لە ئەندامەکانی تەکنیکی بوون، بەڵام بە دوایدا هیچ وەفدێکی سیاسی باڵا بەرەو بەغدا نەجوڵا، ئەمەش ئەگەری ڕێککەوتنی نێوان هەردوولای لاوازتر کردووە.
شوان محەمەد تەها، بەرپرسی لقی بەغدای پارتی، سەبارەت بە ڕۆیشتنی وەفدی باڵای سیاسی هەرێم بۆ بەغدا، بەدەنگی ئەمەریکای وت" ئاگادار نیم لە ڕۆیشتنی هیچ وەفدێک."
بەڵام حەسەن جیهاد وتەبێژی سەرۆکایەتی کۆماری عێراق، ڕوونیکردەوە وەفدەکەی هەرێم کە ڕۆیشتووەتە بەغدا، لەگەڵ زۆربەی سەرکردە و کوتلە سیاسیەکان گفتووگۆی کردووە، لە شێوازی بیرکردنەوەیان تێگەیشتووە، وتی"پێویستە بەردەوامی بەسەردان و گفتووگۆکان بدرێت، تا ئەوکاتەی گرێ کوێرەکان دەکرێنەوە، گەر گفتووگۆکان ڕاوەستن، دۆخەکە بەچەق بەستوویی دەمێنێتەوە."
گرفتی گەورەی بەردەم پشکە بودجەی هەرێم پەرلەمانی عێراقە نەک حکومەت، بەو پێیەی وێنەیەکی وا لای شەقامی عێراقی و بەدیاریکراوی شەقامی شیعی دروستکراوە، کە سێ پارێزگاکەی هەرێم بارن بەسەر ئەوانەوە و لە پشکە بودجەی ئەوانیان دەدرێتێ، ئەمەش وایکردووە دژایەتیکردنی پشکی هەرێم لەلایەن زۆربەی پەرلەمانتارانەوە، وەکو کەرەستەیەک بۆ بانگەشەی هەڵبژاردنی پێشوەخت بەکاربهێنرێت.
"ناشیرین" بوونی وێنەی هەرێم لای شەقامی عێراقی، وەفدەکەی هەرێمی گەیاندبووە ئەو باوەڕەی ئاساییکردنەوەی دۆخەکە، پێویستی بە هەوڵ و یەکدەنگی سەرجەم لایەنەکانی هەرێم هەیە، تا ئەو وینەیەی لای شەقامی شیعی دروستکراوە، بگۆڕدرێت، بەڵام گرفتەکە پەرتەوازەیی لایەنەکانی هەرێم و نەبوونی ڕاگەیاندنی بەهێزی عەرەبی یە بۆ موخاتەبەکردنی شەقامی عێراق.
حەسەن جیهاد، ڕوونیکردەوە هەرێمی کوردستان هیچ کەناڵێکی عەرەبی بەهێزی بۆ دروستکردنی پەیوەندی لەگەڵ شەقامی عێراقی نیە، لەکاتێکدا سەردانی وەفد و ڕۆشنبیرانی هەردوولا بۆ لای یەکتری و ئەنجامدانی کۆڕ و کۆبوونەوە و سیمینار پێویستە، وتی" مانەوەی ئەم پەیوەندیە وشک و زبرە، بەمشێوەیە خراپە."
لە ئێستادا کە وەفدە تەکنیکیەکەی هەرێم بۆ ڕێککەوتن چووەتە بەغدا و بە نائومێدی گەڕاوەتەوە، هەروەها گەر دانانی کەناڵی ڕاگەیاندنی بەهێزی عەرەبیش بۆ موخاتەبەکردنی شەقامی عێراقی و گۆڕینی ئەو تێڕوانینەی بەرامبەر پشکە بودجەی هەرێم هەیانە ئاسان نەبێت، ئەوا ڕۆیشتنی وەفدی باڵای سیاسی قورس نیە، بەڵام هۆکاری نەڕۆیشتنی وەفدەکە بە ناڕوونی ماوەتەوە.
فازڵ نەبی بریکاری پێشووی وەزارەتی دارایی عێراق، دەڵێت" ڕەنگە گرفت هەبێ لە مەسەلەی هەماهەنگی، بۆیە وەفدی سیاسی ناڕواتە بەغدا، ئینجا یەکدەنگ نەبوونی لایەنە کوردیەکان و پەرتەوازە بوونی ڕای سیاسی کورد، گرفتێکی گەورەیە."
قوڵ بوونەوەی ناکۆکیەکانی نێوان هەرێم و بەغدا، لەکاتێکدایە دۆخی دارایی هەرێم تا دێت ڕوو لە قەیرانی زیاتر دەکات، لە حاڵەتەتی ڕێکنەکەوتنیشدا، تاکە ئومێدی هەرێمی کوردستان بۆ چارەسەرکردنی بەشێک لە قەیرانە داراییەکەی، بەرزبوونەوەی نرخی نەوتە.
