دیارە بە چەند خولەکێک، چەند وتو و ێژێک وە یاخود بە چەندین چاوپێکەوتن بابەتێکی وا گرنگ، هەستیار و مەترسیدار چارەسەر ناکرێ بەلكو مەبەست بە زیندوو هێشتنەوەی ئەم پرسە گرنگەیە و بە بیرهێنانەوەی کاربەدەستانی کوردە لە هەرێمی کوردستان کە کێشەی ناوچە ناکۆکی لەسەرەکان ئەرکێکە لە ئەستۆیانەدا و لە ژێر باری دەرناچن تا ئەو کاتەی لە بەرژەوەندی کورد یەکلا دەبێتەوە.
مرۆڤی کورد بەو هیوایە بوو لە دەستپێکی ئەم حکومەتە نوێیە، ئەم پەرلەمانە نوێیە و سەرۆکێکی نوێ بۆ هەرێمەکە پرسی ( ناوچە کێشە لەسەرەکان، ناوچە دابڕاوەکان، ناوچە کوردستانیەکانی دەرەوەی هەرێم، ناوچە جێ ناکۆکەکان و .....) سەر دەستەی کارەکانی بێت، بەڵام بە دەستپێکردنەوەی هات و چوەکانی نێوان هەولێر و بەغدا دیسان کێشەی نەوت و بودجە لەسەر زار و کارنامەیاندا بوو تاکو پرسی کەرکوک و خانەقین کە لەسەر دەریایەکی نەوتدا دانیشتوون و پرسی شەنگاڵ و ناوچەکانی تر.
ئاخۆ تا چەند ئەو جۆرە دەستپێکە ئومێد بەخشە لە گەرانەوەی ناوچە ناکۆکی لەسەرەکان؟
ئایا بەرنامەیەکی توکمەی زانایانەی سیاسی لە ئارادایە بۆ چۆنیەتی سەوداکردن لەگەڵ ئەم پرسە؟
بەو جۆرە ململانی و ناکۆکیەی کە لە نیۆ لایەنە کوردیەکاندا هەیە بە تاێبەت لە نێوان پارتی و یەکێتیی لە کورکوک چۆن دەیانەوی لە بەرامبەر هەژمونی بەرهەڵستەکانیان و لەشکەری عێراقیدا خۆیان رابگرن و لە هەوڵدانەکانیاندا سەر بکەون؟
ئایا بە بێ گەڕانەوە بۆ بەڵگە مێژوویەکان و سەر ژمێریە کۆنەکان و گەڕانەوەی ئەو شار و شارۆچکانەی سەر بە کەرکوک و خانەقین بوون لەم سەرژمێریەدا بەشداری بکەن؟
دکتۆر جەبار قادر نووسەر، لێکۆڵەر و چاودێری کاروباری رامیاری کە خۆێ لە تیمێکی نەتەوە یەکگرتووەکاندا لەسەر پرسی کەرکوک کاری کاردووە و لەسەر ئەم پرسەش لێکۆڵینەوەی کردووە و چەندین وتو وێژ و چاوپێکەوتن و ووتاری هەیە و بگرە پەرتوکیشی لەسەر نووسیوە، لە هەڤپەیڤینێکدا لەگەڵ بەشی کوردی دەنگی ئەمەریکا دەڵێت " پێیم وایە کێشەکان زۆر قۆڵ و هەمە لایەنن وە ئەو کەش و باێیەی لە عێراقدایە لە چارەسەرکردنی کێشەکاندا یارمەتی نادات، راستە ئەم حکومەتەی عادل عەبدولمەهدی خودی خۆێ نەک حکومەتەکەی جۆرێک لە نەرمی دەنوێنی و پەیوەندیەکی باشتری لەوانەی پێشوو لەگەڵ بەرپرسانی کوردستاندا هەیە، بەڵام ئاڵۆزیەکانی مادەی 140 و ئاڵۆزیەکانی کێشەی بودجە و لێکدانەوەکانی بەغدا و هەولێر زۆر لە یەکەوە دوورن لەبەر ئەوە چاوەڕوان ناکرێت وەکو دەڵێن ئاسوەکانی چارەسەری بکات بە بێ ئاگاداری ئەو ووردە کاریانەدا بێت ".
دکتۆر جەبار هەر وەها دەڵێت " زۆر بەداخەوە ئەزموونی بەرپرسانی کورد و هەرێمی کوردستان لە ماوەی بیست و ئەوەندە ساڵی رابوردوودا، هیچ نەبێ لە دووای 2003 وە ئەو گەشبینیە نادا بە مرۆڤ کە پلانێکی توکمە هەبێت، کە هەموو ووردەکاریەکان خرابێتە چوارچێوەی پلانێکەوە و لەسەر بناغەدا گفت و گۆ بکەن، وا بیر دەکرێتەوە پلانەکانیان زۆرتر رۆژانەیە، کاتیە وە بۆ ماوەیەکی دوور مەودا بیری لێنەکراوەتەوە، ئەوەی دەبینری بەو شیوەیە، لە پشت پەردەوە شتێکی تر هەیە، ئەوە مرۆڤ ناتوانی بڵی ئا یان نە "
دکتۆر جەبار دەشڵێت " تەنها هەڵبژاردن رێگایەکە بۆ سیاسەتکردن لەو دەڤەرانە چونگە رێگاکانی تر هەموو تاقیکراونەتەوە کە ئەنجامێکی وایان بە دەستەوە نەداوە، سەبارەت بە سەرژمێری لە وڵاتێکی فەرە نەتەوەییدا دەبێ لە کەشێکی ئازادا، لە کەش و هەوایەکی هێمندا، لە کەش و هەوایەکی دوور لە دەستێوەردان و دەستکاری ئەنجام بدرێت، کە بەداخەوە هەموویان لە عێراقی ئەمرۆدا لە ئارادا نییە، بۆیە پێیم وایە دەبێ کورد بە ئاگاداری و بە ئامادەکاریەکی زۆر باشەوە لەو سەرژمێریە بەشداری بکات، وە هەوڵ بدات خەڵکانی زۆر پسپۆر لەو بوارانەدا هەبێ، بەڵام ئەو گۆڕانکاریانەی لەو ناوچانەوە هاتوەتە کایەوە تازە بە هیچ شێوەیەک، نە بە مادەی 140 وە نە بە هیچ سیاسەتێکی تر ناگەرێتە دوواوە ".
Your browser doesn’t support HTML5
Interview with Dr. Jabar Kadir