جم و جۆڵە سیاسی و سەربازیەکانی ئەمەریکا لەعێراق گومان و ترسی دروستکردووە

دوای کۆکردنەوەی بەشێک لە هێزەکانی و چۆڵکردنی هەندێک لە سەربازگەکان، ئەمەریکا بڕیاری کشانەوەی بەشێک لە "کارمەندە سەرەکیەکان"ی لە باڵیۆزخانەی بەغدا و کونسوڵخانەی هەولێردا، ئەمە مەترسی لای بەشێک لە سیاسیەکانی عێراق دروستکردووە بەوەی "سزای" بەدوادا بێت.

هەرچەندە ئەمەریکا جم و جۆڵەکانی لە عێراق بۆ هەندێک ڕێوشوێنی پەیوەندیدار بە خۆیان دەگێڕێتەوە، بەڵام بەشێک لە سیاسیە عێراقیەکان پێیانوایە، جم و جۆڵەکانی ئەمەریکا، ئامادەکاریە بۆ هەندێک پێشهاتی نوێ، کە چاوەڕوانی ڕوودانیان دەکرێت.

جم و جۆڵە سیاسی و سەربازیەکانی ئەمەریکا لەعێراق، هاوکاتە لەگەڵ نزیکبوونەوەی هەوڵەکانی پێکهێنانی حکومەتی عێراق لەگەیشتن بە "بنبەست"، لەگەڵ موشەک بارانکردنی هێزەکانیان لەلایەن گروپە شیعیەکانەوە.

محەمەد حسێن بەرپرسی ناوەندی عێراقی بۆ لێکۆڵینەوە و شیکاریە سیاسیەکان، پێیوایە گرژی و مشت و مڕی نێوان ئەمەریکایی و عێراقیەکان گەر بەردەوام بێت، کاریگەری گەورەی لەسەر ئابووری عێراق دەبێت، بەتایبەت کەپێشتر سەرۆکی ئەمەریکا هەڕەشەی سزای ئابوری لەعێراق کردووە.

ناوبراو بەدەنگی ئەمەریکای وت"عێراق بە پاڵپشتی دۆلار بەهای پارەکەی ڕاگرتووە، ئینجا داهاتی نەوتی بەدۆلار بۆ دەگەڕێتەوە، بۆیە گەر ئەمەریکا سزای بدات، عێراق توشی گرفتی گەورە دەبێت."

ئەمەریکا کەمکردنەوەی ژمارەی کارمەندەکانی لەهەولێر و بەغدا، بۆ دۆخی ئەمنی و بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆنا دەگێڕێتەوە، کە بەپێی بەیاننامەکەی باڵیۆزخانەکەیان لەبەغدا، ئەو هەنگاوە کارمەندە سەرەکیەکانیان ناگرێتەوە.

تێڕوانینی نێو ناوەندی سیاسی عێراق بۆ هەنگاو و جم و جۆڵەکانی ئەمەریکا لەعێراق جیاوازە، بەشێک پێیانوایە ئامادەکاری یە بۆ ڕوودانی ئاڵۆزی گەورەی سیاسی و ئەمنی لە عێراق ، هەندێکی تر پێیانوایە، پەیوەندی بە نیگەرانی ئەمەریکاوە هەیە لەحکومەتی عێراق، کە هێزە شیعیەکانی لە"بێزار"کردنیان پێ کۆنترۆڵ ناکرێت.

بەشێک لە سیاسیە عێراقیەکان کە دەنگی ئەمەریکا قسەی لەگەڵ کردن، چاوەڕوانی ئەوەن جم و جۆڵ و نیگەرانی ئەمەریکا لەعێراق سزای گەورەی ئابووری بەدواوە بێت، بەتایبەت لەمەسەلەی ڕاگرتنی بەهای دیناری عێراقی و قەدەغەکردنی بازرگانی لەگەڵ ئێراندا.

لەگەڵ جم و جۆڵەکانیشیاندا، ئەمەریکا چاویان لە هەوڵەکانی عەدنان زەرفی کاندیدی ڕاسپێردراویشە بۆ پێکهێنانی حکومەت، کە هێزە شیعیەکانی نزیک لە ئێران لەمپەری گەورەن لەبەردەمیدا.

سەرچاوەیەکی نزیک لە عەدنان زەرفی کاندیدی ڕاسپێردراو بۆ پێکهێنانی حکومەت کە داوایکرد ناوی بڵاونەکرێتەوە، بەدەنگی ئەمەریکای وت"گفتووگۆ و دانوستانمان لەگەڵ کوتلەکان بەردەوامە، پێمانوایە کابینەکەمان لەپەرلەماندا دەنگ دەهێنێت، چونکە چوار لەسەر پێنجی شیعەکانمان لەگەڵە، گەرچی ڕایاننەگەیاندووە."

وتیشی"ئێرانیەکان هەندێک تێبینیان هەیە، لەبەرخاتری تێکنەچوونی ئیجماعی شیعی، بەڵام ئیجماعی شیعی تازە تێکچووە، دەشیانەوێت دڵنیایی لەپاراستنی بەرژەوەندیەکان وەربگرن."

بەڵام رێبوار هادی پەرلەمانتاری عێراقی پارتی دیموکراتی کوردستان، جیاوازتر لەمەسەلەکە دەڕوانێت، پێیوایە زەرفی هەرچەندە لەهەوڵەکانی بەردەوامە، بەڵام هیچ بەرەوپێش چوونێکی نەبووە.

دابەزینی نرخی نەوت و کێشە ئابوری و ئەمنی و تەندروستی و سیاسیەکان، زیانی گەورەیان بە ئابووری عێراق گەیاندووە، بۆیە لەحاڵەتی سزا خستنە سەریدا لەلایەن ئەمەریکاوە، چاوەڕوانی داتەپینی ئابووریەکەی دەکرێت.

ذڵشاد ئەنوەر