شارەزایەکی بواری هەڵبژاردنەکانی عێراق: هاتنی ئەم دوایـیانەی ئێرانیـیەکان بۆ عێراق ڕەنگە دوا دەرزی بێت

هاورێ تۆفیق شارەزای بواری هەڵبژاردنەکانی عێراق دەڵێت" ڕەنگە ئەم هاتنانەی بەرپرسانی ئێران دوا دەرزی بێت بۆ بەهێزکردنی پەیوەندییەکانی ئێران، دەبوو پێشتر ئەم شتانەیان بکردایە وەک دەڵێن ئێستا ڕووداوەکان زۆر چوونەتە پێشەوە، ئەو فشارانە ڕەنگە کاریگەری هەبێت بەڵام تا ئێستا هیچ کاریگەرییەکی وای نەبووە کە ئاڕاستەی ڕووداوەکان بگۆڕن دەتوانم بڵێم ئێرانیەکان بە ئاشکرا بێ قاسم سولەیمانیان پێوە دیارە، وە دابڕاو نیـیە لە گفتوگۆکانی ئێران لە ڤیەننا، لە هەموو حاڵەتێکدا ڕۆڵی ئێران لە عێراقدا بە بەراورد بە ساڵانی ڕابردوو لاواز بووە، وە پێشبینی ناکرێت ئەم جۆرە هەوڵانە پارسەنگی سیاسی بگێڕێتەوە بۆ ئێران لە عێراق."

" ئەوەی ئێستا لە عێراق دەگوزەرێت بریتیە لە دوو ڕووداو"

هاوڕێ تۆفیق شارەزای بواری هەڵبژاردن وتی" ئەوەی ئێستا لە عێراق دەگوزەرێت بریتیە لە دوو ڕووداو کە یەکەم ڕووداوێکی دەستوری نیشانەی دیموکراسی و ژیانی ئازادانەیە دڵخۆشکەرە، کە لایەنە ڕکابەرەکان دەیانەوێت لە ڕێگای دادگای دەستورییەوە چارەنووسی ململانێ سیاسییەکانیان یەکلایی بکەنەوە، لە لایەکی تر ئەوەی دەیبینین ڕووداوی ئەمنی نەخوازراو ڕوویداوە، واتە لەسەر شانۆکە دیوێکی جوانی دیموکراسی دەبینین، لە پشتی شانۆکەش ئاماژەی مەترسیداری ئەمنی دەیبینیین، ئەمە ئەو ڕووداوەیە کە ئێستا ئێمە تێیدا دەژین. "

"سیناریۆکان "

پاش یەکەم کۆبوونەوەی پەرلەمانی نوێی عێراق و هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمان، دوو سکاڵا لەسەر شێوازی بەڕێوەچونی ئەو کۆبوونەوەیە و هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمان ئاڕاستەی دادگای فیدراڵی کرا، دادگاکەش بە بڕیارێکی(ولائی) کارەکانی دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمانی هەتا یەکلاییکردنەوەی ئەو سکاڵایانە هەڵپەسارد. "

ئەو چاودێرەی هەڵبژاردن دەڵێت" لە ئێستادا چەند سیناریۆیەک هەیە یان ئەوەتا دادگاکە سکاڵاکان وەردەگرێت و دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمان هەڵدەوەشێنێتەوە، یاخود سکاڵاکان وەرناگیرێن و هەر بەم شێوەیە وەک خۆی دەمێنێتەوە. "

هاوڕێ تۆفیق ئەوەشی وت" قورسە پێشبینی هەرکام لەو سیناریۆیانە بکرێت بەڵام دادگای دەستوری دادگایەکی سیاسیە لە هەر وڵاتێک دادگای باری کەسێتی یاخود تاوانەکان نیـیە، وە دوای ئەوە ئەو دانیشتنە و هەڵبژاردنی دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمانیش بەشێوەیەکی دیموکراسی ئەنجامدرا، ئێستا ئەوەی دەبینرێت ئاڕاستەکە بەرەو ئەوە دەڕوات کە ئەو هێزانەی خاوەن میلیشیا و نفوزی سەربازین پێدەچێت هێواش هێواش لە شانۆ سیاسیەکە بخرێنە دەرەوە وە ئەوانیش ڕووبەڕووی ئەگەری ململانێی ئەمنی ببنەوە."

" چاودێرەکان دەستەواژەیەک بەکاردەهێنن دەڵێن ئەمە قومارێکی سیاسیە"

هاوڕێ تۆفیق دەربارەی ئەو زۆرینەیەی ئێستا لەناو پەرلەمانی عێراق پێکهاتووە دەڵێت" زۆرینەکە، زۆرینەیەکە کە ژیانی سیاسی عێراق بەرەو دووڕیانێکی تازە دەبات، زۆرینەیەکە کە دەیەوێت نەخشەی سیاسی عێراق ڕێکبخرێتەوە، کە لە دوای2003 وە ئەمە یەکەمین ڕووداوی سیاسیە کە لەسەر شانۆی سیاسی عێراق ڕوودەدات، چاودێرەکان دەستەواژەیەک بەکاردەهێنن دەڵێن ئەمە قومارێکی سیاسیە، ئەم قومارە سیاسیە دیار نیـیە دەمانبات بەرەو کەناری ئارامی یاخود گێژاوی ململانێیەکی سیاسی توندی تائیفی و سیاسی. "

" ڕۆڵی ئێران لە عێراقدا بە بەراورد بە ساڵانی ڕابردوو لاواز بووە"

بە پێی میدیا عێراقیەکان، ئیسماعیل قائانی بەرپرسی سوپای قودس سەردانی سەدر و چەند لایەنێکی عێراقی و هەرێمی کوردستانی کرد، دەربارەی ئەوەی ئایا ئێران تاچەند سەرکەوتوو دەبێت لە فشارخستنە سەر ئەو زۆرینەیەی پێکهاتووە وەک دەڵێن ڕاستکردنەوە پارسەنگی خۆی؟

هاورێ تۆفیق وتی" لە ناو کورددا پەندێک هەیە کە لەناو چەند میللەتانی تریش هاوشێوەکەی هەیە کە دەڵێت" لە پاش باران فەرەنجیم بۆچیە؟"، ڕەنگە ئەم هاتنانەی بەرپرسانی ئێران دوا دەرزی بێت بۆ بەهێزکردنی پەیوەندییەکانی ئێران، دەبوو پێشتر ئەم شتانەیان بکردایە وەک دەڵێن ئێستا ڕووداوەکان زۆر چوونەتە پێشەوە، ئەو فشارانە ڕەنگە کاریگەری هەبێت بەڵام هەتا ئێستا هیچ کاریگەرییەکی وای نەبووە کە ئاڕاستەی ڕووداوەکان بگۆڕن دەتوانم بڵێم ئێرانیەکان بە ئاشکرا بێ قاسم سولەیمانیان پێوە دیارە، وە دابڕاو نیـیە لە گفتوگۆکانی ئێران لە ڤیەننا، لە هەموو حاڵەتێکدا ڕۆڵی ئێران لە عێراقدا بە بەراورد بە ساڵانی ڕابردوو لاواز بووە، وە پێشبینی ناکرێت ئەم جۆرە هەوڵانە پارسەنگی سیاسی بگێڕێتەوە بۆ ئێران لە عێراق. "

وتووێژ لەگەڵ هاوڕێ تۆفیق