ئوستڕالیا و تورکیا پلانیان بۆ پێشگرتن له ئهو کهسانهی ئوستراڵیایی ڕاگهیاندوه که بۆ تێکهڵ بوون به داعش دهچنه سوریا. له ماوهی سهردانێکی سهرۆک وهزیری ئوستراڵیا بۆ ئانکارا، حکومهتهکه دهڵێت ئهوان کار دهکهن بۆ ئهوهی پێشی ئهو شهرهوانانهی بیانی بگرن که له تورکیا وهک خاڵێکی گوازتنهوه کهڵک وهردهگرن. فێل مهرسر له سیدنی یهوه ئهم ڕاپۆرتهی ئاماده کردووه.
تێشک خستنه سهر ڕێکهوتنی نێوان ئوستڕالیا و تورکیا دابین کردنی زانیاری نههێنی بو یهکتره. ئوستڕالیا ههروا زیاتر نیگهرانی ژمارهیهک له وڵاتیانی دهبێت ئهوانهی له خۆرههڵاتی نێوهڕاست دا بۆ گرووپهکانی ملیتان شهڕ دهکهن. کاربهدهستان سهبارهت به ملیتانه گومانلیکراوهکانی ئوستراڵیایی زانیاری بۆ تورکیا دهنێرن. گهلێکیان له ڕێگای تورکیاوه سهردانیان کردووه بۆ ئهوهی خۆیان بگهنه شهڕهکان له عێڕاق و سوریا.
مهزهنده دهکرێت که لانی کهم 70 ئوستڕالیایی ئێستا بۆ گرووپی دهوڵهتی ئیسلامی ناسراو به داعش شهڕ دهکهن.
سهرۆک وهزیری تورکیا ئهحمهد داود ئوغڵوو گوتوویهتی، ئهگهر داوا بکرێت، حکومهتهکهی شهڕهوانه بیانێکانی گومانلێکراوی خهڵکی ئوستڕالیا دهگرێت و ڕهوانهیان دهکاتهوه.
سهرۆک وهزیری ئوستڕالیا، تۆنی ئابۆت، له تورکیایه پێش ئهوهی ساڵوهگهری بیرهوهری رۆژی ئانزاک واته شهرێکی مێژوویی نێوان ئوستراڵیا و نیو زیلهند له دژی ئیمپراتۆری عوسمان له ساڵی 1915 له ماوهی شهر یهکهمی جیهانی دا بێت.
بهڕێز ئهبۆت دهڵێت پێوهندیکانی نێوان ئوستڕالیا و تورکیا له وهتا شهڕ له گالیپۆلی پهڕهی سهندووه.
ئهبۆت:
" ئهمه پێوهندی یهکه که خراپترین سهرهتای هه بووه، بهڵام له ئهو سهرهتا ترسناکه پێوهندێکی قووڵ و دۆستانه گهشهی کردوه. له ئاکامی ئهو هاوکاری یه نزیکه، خهڵکی ئوستڕالیا ئهوانهی دهیانهوێت به ڕێگای تورکیا دا بۆ سوریا و عێڕاق بچن بۆیان زۆر به سهخت بووه."
له ئوستڕالیا، ناوهندێکی ئیسلامی که پێوهندی یان به ئهو دوو گهنجانه بوو که تاوانی تێروریزمیان له سهر بوو، داخرا.
ناوهندی ئیسلامی ئهل فورقان خۆی له ئهو گهنجانه که له ماوهی هێرشی حهوتووی ڕابردوودا گیران، دوور خستۆتهوه.
سێڤدهت بهسیم و هاڕوون کاوسێڤیک تاوانیان له سهره پلانی هێرشیان بۆ سهر بۆنهکانی ڕۆژی ئانزاک داڕشتبوو. لێکۆڵهران دهڵێن ئهو گهنجانه سهردانی ناوهندی ئیسلامی ئهل فورقانیان دهکرد.
دهنگۆ ههیه که ئهو دوو گهنجه پێوهندیان به کهسێکی 18 ساڵ بوو که له ئهفغانستان ڕا هاتبۆوه و ئهویش سهردانی ئهو ناوهندی له شاری مێلبۆرن کرد. ناوبراو سێپتامبری ڕابردوو دوای ئهوهی دوو ئافسهری دژی تێرۆریزمی کوشت، تهقهی لێکرا و کوژرا.
ئوستراڵیا له سێپتامبری رابردوو بۆ یهکهم جار پلهی ههڕهشهی بۆ "ئهوپهڕ" بهرز کردهوه، کاتێک هێرشهکانی دژه تێرۆر ئهنجام دا ههڵبهت دوای ئهوهی پولیس زانیاری وهدهست هێنا که پشتیوانانی داعش پلانیان ههیه له نێو خهڵک دا سهری کهسان ببڕن.