بەرپرسانی باڵای هەرێمی کوردستان و سەرۆک کۆماری عێراق ڕۆژی یەکشەممە لە شاری هەولێر سەرنجیان خستە سەر گرنگی پاراستنی ژینگە و مەترسییەکانی گۆڕانکاری کەشوهەوا کە ڕووبەڕووی ناوچەکە و جیهان بووەتەوە.
سیمپۆزیەمی نێودەوڵەتیی وشکەساڵی و کاریگەری گۆڕانکاری کەشوهەوا لەسەر دۆخی سیاسی و ئابوری و دیموگرافیا لە عێراق ئەمڕۆ لە شاری هەولێر بەڕێوەچوو بە ئامادەبوونی سەرۆکی عێراق لەتیف جەمال ڕەشید و سەرۆکی هەرێمی کوردستان نێچیرڤان بارزانی و سەرۆک وەزیری هەرێمی کوردستان مەسروور بارزانی و جێگری سەرۆک وەزیر قوباد تاڵەبانی و ژمارەیەک لە بەرپرسان و لێکۆڵەرانی ناوخۆیی و دەرەوە.
لە میانەی کۆڕبەندەکەدا سەرۆکی هەرێمی کوردستان وتی عێراق کاریگەرییەکی زۆریی گۆڕانی ئاووهەوای لەسەرە و بەپێی نوێترین ڕاپۆرتی نەتەوە یەکگرتووەکان عێراق لەسەر ئاستی جیهان لە ڕیزبەندی پێنجەمدایە.
سەرۆکی هەرێم وتی، "ئەمە کاریگەرییەکی خراپی بۆ سەر سەرجەم بوارەکانی ژیان لە عێراق بە هەرێمی کوردستانیشەوە هەیە، لەوانەش بە بیابانبوونی زیاتر و لە ناوچوونی زیاتری زەوی کشتوکاڵی."
وتیشی، "ئێستا زیاد لە هەموو وڵاتانی دیکە هەرێمی کوردستان و عێراق پێویستمان بە کاری خێرا و دانانی پلان و ستراتیژی بەپەلە و کورتخایەن و درێژخایەن هەیە، ئەوەش لە پێناو ڕووبەڕووبوونەوەی مەترسی گۆڕانی ئاووهەوا و ڕێگریکردن لە لێکەوتە و کارەساتەکانی."
هاوکات سەرۆکی عێراق لەتیف جەمال ڕەشید لە کۆڕبەندەکەدا وتارێکی پێشکەش کرد و جەختی لە گرنگی پاراستنی سەرچاوە ئاوییەکان و دروستکردنی بەنداوی زیاتر بە تایبەت لە هەرێمی کوردستان کردەوە و ڕایگەیاند "رێژەی بەفیڕۆدانی ئاو لە عێراق گەیشتووەتە نزیکەی 60%."
سەرۆک کۆماری عێراق وڵاتانی دراوسێی تۆمەتبارکرد بەوەی "بەپێی پێویست" بڕی ئاوییان بۆ عێراق بەرنەداوەتەوە و ڕایگەیاند، "پێویستە هەوڵ بدرێت بۆ کۆکردنەوەی ئاوی باران و بەفر، ئەوەش بە دروستکردنی بەنداو و لە کوردستان و عێراقدا. دەبێت سوود لەو بەفر و بارانە ببینین و کۆیانبکەینەوە، ئەوەش لە ڕێی دروستکردنی بەنداوەوە. هەروەها ڕێککەوتن لەگەڵ وڵاتانی دراوسێدا، بە تایبەتی تورکیا و ئێران کە بێبەشمان نەکەن لە بەشی پێویست و دادپەروەرانە لە ئاوی ڕووبارەکان."
وتیشی، "وڵاتەکەمان بەهۆی پەیڕەوکردنی سیاسەتی دیکتاتۆری لەلایەن رژێمی پێشوو، ئەنجامدانی چەندین جەنگی یەك لەدوای یەك زیانی ژینگەیی گەورەی پێگەیشتوە، بەکارهێنانی چەکی کیمیایی دژی گەلی کوردستان لە هەڵەبجە جگە لەوەی تاوانی جینۆسایدە لە هەمان کاتدا تاوانێکی گەورەشە دژ بە ژینگە و ژیان، کە هەتا ئێستا کاریگەرییە خراپە ژینگەیی و تەندروستییەکانی ماون. لەلایەکی ترەوە هەر بەهۆی جەنگەوە ڕووبەرێکی فراوانی وڵاتەکەمان مینڕێژکراون، ئەمەش کارەساتێکی تری مرۆیی و ژینگەییە."
جێگری سەرۆک وەزیرانی هەرێم قوباد تاڵەبانی لە ڕاگەیێندراوێکدا خۆشحاڵی خۆی دەربڕی کە پرسی ژینگە لەسەر ئاستی بەرزی سیاسەت لە هەرێمی کوردستان و عێراقدا گفتوگۆی لەسەر دەکرێت بەڵام ڕایگەیاند، "ئەمە بەس نییە و دەبێت کاربکەین بۆ ئەوەی ئەم پرسە ببێتە ئەولەوییەتی سیاسەت لە کوردستان و عێراق."
قوباد تاڵەبانی وتی، "ئاساییە لە زۆر بواردا ناکۆکیمان هەبێت، بەڵام خەمخۆری بەرامبەر بە ژینگە و کاری هاوبەش بۆ رووبەڕووبوونەوەی لێکەوتە مەترسیدارەکانی گۆڕانکاری کەشوهەوا دەتوانێت خاڵی کۆکەرەوەی هەموومان بێت، چونکە ئەم پرسە پرسی ئێستا و پرسی نەوەکانی داهاتووشە."
بە گوێرەی توێژینەوەکان، ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەسەر ئاستی جیهاندا زۆرترین کاریگەری گۆڕانی کەشوهەوای بەردەکەوێت.
لە لێکۆڵینەوەیەکی بەڵگەنامەی کەشوهەوای جیهانیدا کە مانگی سێ بڵاوکرایەوە باس لەوە کراوە کە بەهۆی گەرمبوونی جیهانەوە پێشبینی دەکرێت وشکەساڵی قورس لە هەر دە ساڵێکدا جارێک لە عێراق و سوریا و دووجاریش لە ئێران ڕووبدات.