ئامۆس کوتی 5.2 پێنج ملیۆن و دوو سه‌د هه‌زار که‌س له سه‌رانسه‌ری عێڕاق دا پێویستی یان به کۆمه‌گی مرۆڤایه‌تی هه‌یه. زیاتر له 2 ملیون له ماڵه‌کانیان ئاواره‌بوونه و 100،000 بۆ هه‌نده‌ران چوونه، و وه‌ک په‌ناخواز له ولاته‌کانی درواسێدا خۆیان ناونووس کردووه.
به‌ڕێز ئه‌سکه‌نده‌ری ده‌ڵیت ڕووخاندنی سه‌دام حوسێن و تالێبان له لایه‌ن ئه‌مه‌ریکاوه له به‌رژه‌وه‌ندی ئێران دا بووه.
پرسی داعش گرنگتره چونکه ئه‌و پرسه ده‌یه‌وێت ده‌ستکه‌وته‌کانی مرۆڤایه‌تی که تائیستا وه‌ده‌ست هاتوون له ناویان به‌رێ.
دۆخی مافه‌کانی مرۆڤ له ئیران له ساڵی 2010 دا تاو تۆ کرا و هه‌ڵبه‌ت ئه‌مڕۆ هه‌ینی 31ی مانگی ئوکتۆبر له ژنێف هه‌ر ئه‌م کاره ئه‌نجام درا و هه‌ر چوارساڵه‌ی جارێک ئه‌و پێداچوونه‌وه‌یه ده‌کرێت که ئه‌مه دووهه‌م خۆلیه‌تی.
بەریتانیا بە پێی ڕاپۆرت سەبارەت بە ئەو ڕاپۆرتانە تووڕەیە کە دوو لە وڵاتیانی لە نێو نزیکەی ٢٠٠ ملیتان دابوون کە بەرپرسانی تورکیا گرتبوویانن ئەوانەی بە ٤٩ بارمتەی تورک پێک گۆڕانەوە کە داعش گرتبوونی.
ئه‌و خانمه دوای ئه‌وه به تاوانبار ناسرا وه‌ک ڕێکخراوی لێخۆشبوونی گشتی کوتی که "درزێکی قووڵ له لێکۆڵێنه‌وه و دادگای کردنی دا هه‌بوو."
ئیدریس نه‌عسان، وتەبێژی ئەنجومەنی شاری کۆبانی، لە ڕێگای سکایپەوە بە پشتیوانانی گوت کە فڕۆکە شەڕەوانەکانی هاوبەندی یەکە یارمەتی دەکەن میلیتانەکانی ئیسلامی لە کۆبانی دوور بکەنەوە.
چوارشه‌مه، سه‌رۆکی ئه‌مه‌ریکا سه‌ردانی وه‌زاره‌تی به‌رگری کرد که پێشتر به ده‌گمه‌ن ئه‌و کاره‌ی کردووه، له ئه‌وێ به فه‌رمانده‌کانی پله‌به‌رزی کوت ئه‌و دڵنیایه ئه‌مه‌ریکا پێشکه‌وتن وده‌ست ده‌هێنێت.
ئه‌مه‌ریکا نایه‌وێت ئیران به‌شداری له ئه‌و شه‌ڕه‌دا بکات. له ئه‌وه‌ش زیاتر، وڵاتانی عه‌ڕه‌بیش که ئێران وه‌ک دوژمنی سه‌ره‌کی خۆیان سه‌یر ده‌که‌ن نایانه‌وێت ئێران له ئه‌و هاوبه‌ندی یه دابێت.
هه‌لێکی دیپڵۆماتی بۆ کورد هه‌ڵکه‌وتوه که له ئه‌م هه‌ل و مه‌رجه‌دا پارته‌کانی سیاسی یه‌کگرتنیان هه‌بێت.
سه‌رۆک ئۆباما کوتی ئه‌و شه‌ڕه ئه‌وه نیه که ئه‌مه‌ریکا له به‌رامبه‌ر داعش دابێت، به‌ڵکوو به جێگای ئه‌وه "خه‌ڵکی هه‌ریمه‌که و خه‌ڵکی جیهان له به‌رامبه‌ر داعش دایه.
بۆ ماوەی چەند مانگان، قانوندانه‌رانی کۆماری بە توندی ڕەخنەیان لە وەڵامی بەڕێوەبەرایەتی ئۆباما بۆ نائارامی سەبارەت بە ئاستی شپڕەزەیی و مەسەلەی ملیتانەکانی توندڕەو لە خۆرهەڵاتی نێوەڕاست گرتوە و دەڵێن بوێرانە و بە وەخت نەبووە.
ئەمەریکا زیاتر لە ١٠٠ هێرشی هەوایی بۆ سەر ملیتانەکان لە عێراق بەڕیوەبردوە، کە پشتیوانی لە هێزەکانی خۆجیی و پارێزگاری لە دامەزراوە سەرەکی یەکان دەکات.
ڕێکخراوی ئازه‌رمێهر که خه‌بات بۆ مافه‌کانی ژنانی کوردستان ده‌کات له بانگه‌وازێک دا داوا له حکومه‌تی هه‌ریمی کوردستان و کۆمه‌ڵی نێونه‌ته‌وه‌یی ده‌کات که کچان و ژنانی ئیزه‌دی بگه‌ڕێننه‌وه نێو بنه‌ماڵه‌کانیان
سەرۆک ئۆباما لە ئێستۆنیا بە پەیامنێرانی گوت کە ئەمەریکا مەبەستێتی هاوبەندی یەکی بۆ "لاوازکردن و لە ناوبردنی" میلیتانەکانی دەوڵەتی ئیسلامی عێڕاق و شام دابمەزرێنێت.
سەرۆک ئۆباما دەڵێت ئەمەریکا بە "کردارەکانی بێ بەزەییانە"ی دەوڵەتی ئیسلامی عێراق و شام "ترسی ڕێناکەوێت."
ڕاپۆرتەکەی یو ئێن باس له بوونی ملیۆنها مەدەنی بێ دەرەتان دەکات کە لە شەردا گیریان خواردوە. ڕاپۆرتەکە دەڵێت هەموو نیشانەکانی ژیانی ئاسایی لە سوریا دا نەماوە لە کۆمەڵێکدا هەر ڕۆژەی سەدان مەدەنی گیانیان لە دەست دەدەن لە دەمێکدا شەڕ بێ لە بەرچاو گرتنی قانوون و ویژدان هەروا درێژەی هەیە.
کاک خه‌بات به خۆشحاڵیه‌وه ده‌ڵیت که ئه‌گه‌ر یارمه‌تی و ئه‌و هه‌ست و هاوکاری یه‌ی خه‌ڵک نه‌بووبایه ئه‌و هه‌وڵه‌یان بۆ جێ به جێ نه‌ده‌بوو.
لە ماوەی زیاتر لە سێ ساڵ شەر لە سوریادا، خاتوون پیلای هوشداری دا کە شەڕەکە بۆ دەرەوەش پەرە دەستێنێت و ناکرێت لە سەرئەنجام دا پێش بینی بکرێت کە شەرەکە لە چ چوارچێوەیەک دا دەمێنێتەوە.
جێمز فۆلی ٤٠ ساڵە لە ده‌مێکدا لە سوریا لە نوامبری ٢٠١٢ کاری ڕۆژنامەوانی بۆ گلۆبال پۆست دەکرد ڕفێندرا. دایکی ڕۆژی چوارشەمە کوتی کە "کوڕەکەی لە ژیانی دا هەولی دەدا جیهان لە ئازاری خەڵکی سوریا ئاگادار بکات."
زیاتر نیشـان بده
