له‌م ده‌مه‌ی دادگایه‌کی ئێرانی حوکمی مه‌رگی بۆ پـیاوێـکی ئه‌مه‌ریکایی ده‌رکردووه به تاوانی سیخوڕیکردن بۆ ئاژانسی ناوه‌ندی زانیاری وڵاته یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مه‌ریکا هاوکات ڕایگه‌یاند ده‌سـتیکردووه به پـیتاندنی یۆرانیۆم له دامه‌زراوێـکی ژێر زه‌مینیدا
ناکۆکیـیه سیاسیـیه‌کانی نێوان شیعه و سوننه‌کانی عێراق له‌م دواییه‌دا ئاڵۆزتر بووه به تایبه‌تی له دوواتریندا ڕه‌نگیدایه‌وه به شێوه‌ی ده‌رکردنی فه‌رمانی ده‌ستگیرکردنی تاریق هاشمی جێگری سه‌رۆك کۆمار و داواکاری سه‌ندنه‌وه‌ی متمانه له ساڵح موتڵه‌گی جێگری سه‌ره‌ك وه‌زیران.
میدیا هه‌ر به ته‌نها ڕۆژنامه و گۆڤار و که‌ناڵه‌کانی ڕاگه‌یاندن نا‌گرێته‌وه، به‌ڵکۆ له ڕێی میدیاوه ده‌توانرێت ئاستی ڕۆشنبیری و کۆمه‌ڵایه‌تی و ئابوری و سیاسی و ئیداری کۆمه‌ڵگایه‌ك لێـکبدرێته‌وه.
له یه‌كه‌م هه‌ڵبژاردنی ئازاد له دوای رووخاندنی رژێمه‌كه‌ی حوسنی موباره‌ك، هاوڵاتیانی میسری له دوو گه‌وره‌ترین شـاری وڵاته‌که‌دا و هه‌روه‌ها چه‌ند پارێزگایه‌کی دیکه له گه‌ڕی دووه‌می هه‌ڵبژاردنه‌کاندا به‌شداریان کرد
په‌رله‌مانی عێراق له ڕۆژی پێنجشه‌ممه‌دا ده‌نگدانی سه‌باره‌ت به کشانه‌وه‌ی ته‌واوی هێزه‌کانی ئه‌مه‌ریکا له عێراق دواخست.
رۆژی 12ی ئه‌م مانگه كۆمكاری عه‌ره‌بی به زۆرینه‌ی ده‌نگ ئه‌ندامێتی سوریای له كۆمكاری عه‌ره‌ی هه‌ڵپه‌سارد تاوه‌كو حكومه‌تی سوریا سه‌رجه‌م ئه‌و داواكارییانه‌ی كۆمكاری عه‌ره‌بی جێبه‌جێده‌كات سه‌باره‌ت به ڕه‌وشی ئاسایشی وڵاته‌كه‌ی. له میانه‌ی کۆبونه‌وه نائاساییه‌که‌ی وه‌زیرانى ده‌ره‌وه‌ى وڵاتانى ئه‌ندام له كۆمكارى عه‌ره‌بى له شارى قاهیره‌ى پایته‌ختى میسر 18 وڵات ده‌نگیان بۆ هه‌ڵپه‌ساردنی ئه‌ندامێتی سوریا دا، به‌ڵام عێراق ده‌نگى بۆ هه‌ڵپه‌ساردنه‌كه نه‌دا.
سه‌ره‌ك وه‌زیرانی عێراق نوری ئه‌لمالیکی داواکاری ئه‌نجومه‌نی پاریزگای سه‌ڵاحه‌دینی ڕه‌تکرده‌وه بۆ بوونه به هه‌رێمێکی فیدراڵی
له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی چالاکوانانی سوریا زووتر داوایان له کۆمه‌ڵگای نێوده‌وڵه‌تی کردبوو ناوچه‌ی دژه فڕین به‌سه‌ر سوریادا بسه‌پێنێت و ئومێده‌واربوون به هه‌مان شێوه‌ی لیبیا سیڤیله‌کان بپارێزرێن، به‌ڵام له رۆژی دووشه‌ممه‌دا ئه‌ندرێس فۆگ راسموسن سکرتێری گشتی ناتۆ ڕایگه‌یاند که ناوچه‌ی دژه فڕێن به‌سه‌ر سوریادا دانانرێت و ناتۆ نایه‌وێت به هێچ شێوه‌یه‌ك ده‌ست له کاروباری ئه‌و وڵاته‌دا وه‌ربدات.
به‌مه‌به‌ستی چاره‌سه‌رکرنی کێشه هه‌‌ڵپه‌سێراوه‌کانی نێوان حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان و حکومه‌تی مه‌رکه‌زی له به‌غدا، شاندێکی باڵای حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان سه‌ردانی پایته‌ختی عێراقی کردوه.
(مه‌حمود عه‌باس) سه‌رۆكی ده‌سه‌ڵاتدارێتی فه‌ڵه‌ستین جه‌ختی له‌وه‌كرده‌وه داوا بكات فه‌ڵه‌ستین بكرێته وڵاتێكی سه‌ربه‌خۆ و له‌لایه‌ن ڕێكخراوی نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كانیشه‌وه دانی پـیادا بنرێت. ئه‌گه‌ر فه‌ڵه‌ستین وه‌كو ده‌وڵه‌تێكی سه‌ربه‌خۆ دانی پیادا بنرێت، ئه‌وا ده‌بێته (194)هه‌مین وڵاتی جیهان، به‌ڵام ویلایه‌ته یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌مه‌ریكا به ئاشكرا گوتویه‌تی هه‌وڵه یه‌ك لایه‌نه‌كه‌ی فه‌ڵه‌ستینیـیه‌کان ره‌تده‌کاته‌وه.
وا چاوه‌ڕوان ده‌کرێت به‌م زووانه فه‌له‌ستینیـیه‌کان داوای بوونه به ئه‌ندامی ته‌واوی نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کان بکه‌ن و مه‌سه‌له‌که بخرێته ده‌نگدانه‌وه. له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی هێشتا په‌سه‌ندکردنی داواکاریـیه‌که‌یان نادیاره به‌ڵام ژماره‌یه‌ك شیکه‌ران گه‌شبینن.
مێژووناس و ڕۆژهه‌ڵاتناس بێرنارد لویس په‌رتوکێکی به‌ناوبانگی به ناوی نه‌خشه‌ی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاستی تازه نوسیوه و بیرۆکه‌ی لێکترازان و پارچه پارچه‌کردنی چه‌ند وڵاتێکی هێناوه‌ته ئاراوه و سه‌رله‌نوێ داڕشتنه‌وه‌ی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست له‌سه‌ر بنه‌مای ئه‌ثنی و تایه‌فی و ڕه‌گه‌زی له‌م وڵاتانه عێراق و سوریا و لوبنان و ئێران و تورکیا و میسر و وڵاتانی که‌نداو و باکوری ئه‌فه‌ریکا.
ماوه‌یه‌کی درێژه ئه‌مه‌ریکا چاوه‌ڕوانی عێراق ده‌کات داوای لی بکات درێژه به ماوه‌ی مانه‌وه‌ی هێزه‌کانی ئه‌مه‌ریکا له عێراق بده‌ن بۆ دوا مۆڵه‌تیان له کۆتایی ساڵی 2011دا به‌ڵام حکومه‌تی عێراق هێشتا بڕیاری خۆی له‌و باره‌یه‌وه نه‌داوه.
له رۆژی11/7 وه هه‌رسێ لایه‌نی ئۆپۆزسیۆن( بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان، یه‌کگرتووی ئیسلامی و کۆمه‌ڵی ئیسلامی) دانیشتنه‌کانیان له‌گه‌ڵ هه‌ردوو حزبی ده‌سه‌ڵات( یه‌کێتی نیشتیمانی کوردستان و پارتی دیموکراتی کوردستان) هه‌ڵپه‌سارد.
سه‌رۆکی وڵاته یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مه‌ریکا ماوه‌ی پێنج رۆژه له‌گه‌ڵ ڕێبه‌رانی کۆماری و دیموکرات کۆبۆته‌وه له کونگریسی ئه‌مه‌ریکا بۆ دانوستان له‌سه‌ر نه‌خشه‌ی که‌مکردنه‌وه‌ی لاسه‌نگی بوجه
ئوسامه نوجه‌یفی سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق، له میانه‌ی سه‌ردانه‌كه‌یدا بۆ ئه‌مه‌ریكا گوتی تاكه چاره‌سه‌ر بۆ كۆتایی هێنان به قه‌یرانی سیاسی عێراق، بریتیه له جیابوونه‌وه‌ی عه‌ره‌بی سوننه له پرۆسه‌ی سیاسیدا.
بڕیاره رۆژی چوارشه‌ممه‌ی داهاتوو کۆبوونه‌وه‌ی سێیه‌می نێوان ده‌سه‌ڵات و ئۆپۆزسیۆن له ته‌لاری په‌رله‌مانی کوردستان به‌ڕێوه‌بچێت.
وڵاتانی خۆرئاوا به ئاگاهیـیه‌وه ده‌ڕواننه ئه‌و گۆڕانکاریانه‌ی که ژماره‌یه‌ك له وڵاتانی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاستی گرتۆته‌وه و به تایبه‌تی نیگه‌رانن له‌وه‌ی نه‌کا له به‌رژه‌وه‌ندی کۆمه‌ڵه ئاینیـیه توندڕه‌وه‌کاندا بشکێته‌وه.
له ڕۆژی پێنجشه‌ممه‌دا ڕه‌وتی سهدر نزیکه‌ی حه‌فتا هه‌زار له پشتیوانکه‌رانیان کۆکردبووه به به‌شداربوونی سوپای مه‌هدی له نمایشێکدا که هه‌رچه‌ندێکه وه‌ك نمایشێکی مه‌ده‌نی ڕاگه‌یه‌ندرابوو به‌ڵام زیاتر سیمایه‌کی سه‌ربازی و له‌شکری له‌خۆ گرتبوو.
سه‌رۆکی وڵاته یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مه‌ریک باراك ئۆباما له وتاره‌که‌یدا له رۆژی پێنجشه‌ممه گوتی گۆڕانکاریـیه سـیاسیـیه‌کان له خۆرهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست و هه‌روه‌ها له باکوری ئه‌فریکادا سه‌ره‌تای لاپه‌ڕه‌یه‌کی نوێـیه له دیپـلۆماسی ئه‌مه‌ریکادا.
زیاتر نیشـان بده
