ئەوە بۆ ماوەی فەرەتر لە 165 رۆژە زۆری لە شارە کوردیەکانی باکوری کوردستان لە بارێکی نە ئاساییدان، هەر لە قەدەغەی هات و چوودا بگرە تاکو گرتن و کوشتن.ئاخۆ ئەو کەسانەی کە لە ناو دام و دەزگاکانی وڵاتانی دەروە کاربەدەستن تا چەند بە دوواچووی ئەو رووداوانەدان؟
بە پێی ئەو گوزارشانەی کە بڵاۆبونەتەوە کانی بڵ کە دەکەوێتە ناوچەی هەجیجی هەورەمانی کرماشان یەکێک لە هەرە سەرچاوەکانی گرنگی ئاوە نەک هەر لە رۆژهەڵاتی کوردستان بەڵکو لە ئێراندا و ئێستاکە لە بەرامبەر جۆرە مەترسیەکدایە بە هۆێ درووستکردنی بەنداوێک لەو ناوچانەدا.
لە هەفتەی رابوردوودا "خەبەرگوزاری ئیرنا" لە یەکێک لە گوزارشەکانێدا بە ناونیشانی" بارزانی در ترکیە بە دنبال چیست" ، بێجگە لەو رەخنانەی لە بارزانی گرتووە، بە بارزانی دەڵێت" مرد شلوار کردی پوش" کە لە تۆرە کۆمەڵایەتیەکاندا کاردانەوەی لێکەوتوەتەوە. ئاخۆ بۆ ئەو کاردانەوە نیگەتیڤانە لەو جۆرە وێنا کردنە؟
حیزبی زەحمەتکێشانی کوردستان لە رۆژێکی وەک ئەمرۆدا واتە 30 ساڵ لەمەو پێش لە دەمێکدا کورد لە باشوری کوردستان لە بەرامبەر شاڵاوی گەڤە و هەرەشەی مان و نەماندا بوو لە داێک بوو.
لە ماوە هەفتەی رابوردوودا بارزانی سەردانی وڵاتانی کەنداو و عەرەبستانی سعودی کرد و ئێستاش تورکیا. پارتی و لایەنانێکی تر ئەو سەردانانە بەرز را دەگرن و لایەنانێکی تر گومان دەخەنە سەر هۆێ و مەبەست لەو سەردانانە.
مەسعود بارزانی پاش سەردانەکەی بۆ وڵاتانی کەنداو و عەرەبستانی سعودی ئەمرۆ چوارشەممە گەیشتە تورکیا، بەڵام مەبەست لە سەردانەکەی بۆ زۆر لە لایەنان روو نێێە.
دەمێکە لە هەموو لایەکەوە شەر دژ بە دەولەتی ئیسلامی داعش بەردەوامە، بەڵام هێشتا نەتوانراوە ئەو رێکخراوە لە ناو ببرێت. ئاخۆ ئەو رێبازەی ئەمەریکا و وڵاتانی تر گرتوویانەتە بەر، رێبازێکی درووستە یان لەنگی هەیە؟
ئێستاکە لە شەری دژ بە رێکخراوەی دەوڵەتی ئیسلامی داعش دوو بەرەی سەرەکی لە ئارادایە، یەک بە رێبەرایەتی ئەمەریکا و هاوپەیمانانی و ئەوەی تر بە رێبەرایەتی روسیا. ئاخۆ لەم نێوەدا کورد دەتوانێ ببێتە هێڵی سیەم و بەرژەوەندیەکانی خۆێ بپارێزێ؟
لە رووداوی هەفتەی رابوردوو لە تیرۆرکردنی پارێزەری کورد تاهیر ئالچی لە شاری ئامەد - دیار بەکر، ژمارەیەک ڤیدیۆ بڵاوبونەوە کە بۆ زۆر لە چاودێران و بینەران جێگای سەرنج و سەرسورمان بوو ئاخۆ چۆن لەو هەموو تەقە و دەسترێژ کردنانەدا کەس لە هێرش بەرەکان نەکوژران.
تورکیا ساڵانێکە هێزێکی لە هەرێمی کوردستاندا جێگیر کردووە و ئێستاکە گوایە بەتالیۆنێک بە تانک و تۆپەوە هاتوەتە ژوورەوە و بە پێی چاودێران ساڵانێکە بۆمبارانی قەندیل و ناوچەکانی تری هەرێمی کوردستان دەکات و بە ئارەزووی خوێ هات و چوو دەکات.
وەکو باس دەکرێت ئەوەی لە هەرێمی کوردستاندا پەیرەوۆ ناکرێت، یاسایە. وە بەرپرسان هەر کام بە خواستی خۆێان وە یاخود لایەنەکانیان لە سەردانی ئەم وڵات و ئەو وڵاتەدان و ئەرزشێکی ئەوتۆ بۆ یاسا و حکومەتەکەیان نەهێشتوەتەوە.
لە نێوان ئەو ڤیدیوانەی کە لە رووداوەکەی تیرۆرکردنی پاریزەری کورد تاهیر ئەلچی بڵاو بوەتەوە، بۆ زۆر لایەن گومان درووست بوە ئاخۆ چۆن لەو هەموو تەقەکردنانەدا دژ بە هێرش بەرەکان کەسیان لێ نەکوژراوە.
قوباد تالەبانی جێگری سەرۆک وەزیرانی هەرێمی کوردستان دەڵێت حکومەتی هەرێمی کوردستان نزیکەی 18 بیلیۆن دۆلار قەرزارە و گوایە مەترسیەکی گەورەی سەر هەرێم ئاشکرا دەکات، بەڵام هەندێ کەسان سەرزنشتی کاک قوباد دەکەن گوایە" تازە لە خەو هەستاوەو، ئیستاکە بۆی روون بووەتەوە کە هەرێمی باشووری کوردستان قەرزدارە"
لە سەردانی ئەم دوواییەی هەردوو سیناتۆری وڵاتە یەکگرتووەکان جان مەکەین سەرۆکی کۆمیتەی کارگوزاریەکانی لەشکەری سینات و لیندسی گرام ئەندامی کۆمیتەکە، پێشنیاری ناردنی 50 هەزار سەربازی ئەمەریکاییان کرد بۆ ئەوەی ببنە بەشێک لەو چەند هێزە نەتەوەییەدا لە عێراق و سوریا دژ بە دەوڵەتی ئیسلامی داعش. ئایا عێراق رێگا دەدات وە یاخود پێویستی بەو جۆرە هێزە هەیە؟
هەرێمی کوردستان پاش ساڵی 2003 گەشەیەکی ئابوری گەورەی بە خۆیەوە بینی بەڵام لەم ساڵانەی دواییەدا وەکو باس دەکرێت لە قوراوێکدا چەقیوە، دەرچوونی وا ئاسان نییە.
زۆر لایەن نەک هەر گومان دەخەنە سەر هەڵس و کەوتی تورکیا بەڵکو تاوانباریشی دەکەن بە یارمەتیدانی دەوڵەتی ئیسلامی داعش. لە ووتارێکی وواڵستریت ژورناڵدا هاتووە ئەمەریکا لە تورکیا داوا دەکات سنورەکانی توند بکات بە رووی تیرۆریستاندا.
بەو جۆرەی لێکۆڵەران لێ دەروانن وا دیارە پەیوەندیەکانی نێوان روسیا و تورکیا تا دێت بەرەو بەددتر دەروات وە روسیا لەبەرامبەر خستنە خوارەوەی یەکێک لە جەتەکانی لە تورکیاوە پەنای بردە بەر سزا ئابوریەکان دژ بە تورکیا، ئاخۆ روسیا چ کارتێکی تری بە دەستەوەیە دژ بە تورکیا بە کار بهێنێ؟
لە دەرئەنجامی کەوتنە خوارەوەی فرۆکە روسیەکە لە لایەن تورکیاوە، دیارە روسیا لە جیاتی ئەوەی لە رێگای لەشکەریەوە تۆڵەی خۆێ بکاتەوە پەناه بردە بەر سزا ئابوریەکان.
دەمێکە لە لایەن ئەمەریکا و هێزەکانی هاوپەیماندا باس لە ئامادەکاریەکان دەکرێت بۆ هێرش بردنە سەر رەقە و لە لێدوانێکی مەسعود بارزانی سەرۆکی پارتی دیمۆکرای کوردستان بۆ ژورناڵی " دو دیمانجی" فەرەنساوی باس لە شیانی بەشداریکردنی هێزی پێشمەرگە دەکات لەو کردارەدا.
ناوچە کوردیەکانی دەرەوەی هەرێمی کوردستان یان ناوچە دابراوو و ناکۆکی لەسەرەکان، تا ئەو کاتەی کێشەکانیان بە یەکجارەیی یەکلایی نەکرێنەوە هەمێشە هەوێنن بۆ شەر و تێکچوون. لە دەمێکدا شەنگاڵ رزگار کرا، شەری دۆزخورماتووش دەستیپێکرد، هەندێ لە شرۆڤەکاران پێیان وایە پەیوەندیەک لە نێوان ئەو دوو رووداوەدا هەیە.
زیاتر نیشـان بده
